Mi?o nam poinformowa?, ?e od dzi? tworzenie link?w wspiera Klaudia Grabowska, kt?ra koordynuje dzia?ania Creative Commons Polska w zakresie otwartej nauki.

Otwarta edukacja i kultura

1. Fundacja Wolnego i Otwartego Oprogramowania zaprasza na Warszawskie Wakacje z WiOO, cykl warsztat?w dla uczni?w i uczennic gimanzj?w i lice?w na temat wolnego oprogramowania, programowania, kompetencji medialnych i dzia?ania internetu. Gor?co polecamy!

2. Co maj? otwarte dane do otwartej edukacji? Na to do?? techniczne pytanie odpowiadaj? Marieke Guy i Otavio Ritter z Open Knowlegde Foundation.

3. 19-21 listopada w Waszyngtonie (USA) odb?dzie si? kolejna edycja najwi?ksze konferencji o otwartej edukacji Open Education Conference.

4. Digital Public Library of America wygra?a grant od Knight Foundation wysoko?ci 300 000 dolar?w na rozw?j ?atwego systemu informowania o prawach autorskich do obiekt?w cyfrowych. Gratulujemy i czekamy na wyniki prac!

5. Narz?dzi technicznych wspieraj?cych nauczycieli/ki w wykorzystywaniu otwartych zasob?w edukacyjnych nigdy do??. Tym razem uciesz? si? u?ytkownicy/czki przegl?darek Chrome i Chromium, The Net Texts to wtyczka pozwalaj?ce na ?atwe przeszukiwanie i ??czenie w proste modu?y otwartych zasob?w dost?pnych w sieci.

6. Jeszcze si? wgryzamy w t? infografik?, ale wydaje si?, ?e uczestnicy warsztatu na OER Annotation Summit do?? ciekawie zarysowali “ekosystem” otwartych zasob?w edukacyjnych.

Otwarta nauka

7. W 13 numerze Tytu?u Ujednoliconego o tym dlaczego warto otworzy? si? na zmiany i otwarto?? w nauce pisze Kuba Danecki.

8. Wydawnictwo naukowe DeGruyter w swoim serwisie Open Science (bardzo polecamy!) pisze o sposobach promocji ksi??ek Open Access, od pisania abstrakt?w po rozwa?ania na temat marki wydawnictwa.

9. Inicjatywa Otwieracz, studencka grupa badaj?ca i promuj?ca Open Access na UW zaprezentowa?a raport ?Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. Raport podsumowuje prezentacja, oraz materia? wideo z debaty. Pe?en tekst raportu i dane z bada? pojawi? si? niebawem.

10. 4 lata po wprowadzeniu otwartego mandatu Chalmers University of Technology przeprowadzi? badania cytowa? materia??w umieszczonych w repozytorium uczelnianym. Z danych wynika, ?e wska?nik cytowa? artyku??w, kt?rych pe?ny tekst znalaz? si? repozytorium uniwersyteckim jest o 22% wy?szy ni? artyku??w dla kt?rych w repozytorium podano tylko informacj? bibliograficzn?.

11. Grupa ameryka?skich ekonomist?w opublikowa?a w PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) dane dotycz?ce wysoko?ci op?at subskrypcyjnych i szczeg???w um?w je reguluj?cych, kt?re zazwyczaj s? przedmiotem zamkni?tych negocjacji. “Przejrzysto?? cen (dost?pu do czasopism nauowych) to pierwszy krok, kt?ry powinien zosta? podj?ty je?li mamy mie? szanse na jakiekolwiek rewolucyjne zmiany [...] Rzeczywisty problem jest jednak taki: wszyscy p?acimy za du?o” komentuje Tim Gowers..

Otwarte zasoby

12. W sieci (w Internet Archive oraz jako torrent) dost?pny jest ju? film o tragicznie zmar?ym Aaronie Schwartzu pt. The Internet’s Own Boy.

13. Crowdfunding ?wietnie si? ??czy z otwartymi zasobami. Je?li zbierasz pieni?dze spo?eczno?ciowo na sw?j projekt to pierwsz? opcj? by im to wynagrodzi? jest udost?pni? tworzone zasoby na wolnej licencji. Tak te? robi? tw?rcy gry towarzyskiej Monikers, kt?rzy z sukcesem zebrali pieni?dze na produkcj?.

Prawo

14. Mike Linksvayer pisze na blogu o tym dlaczego Open Policies (polityki otwarto?ci) s? najlepsz? aktualnie propozycj? dla reformy prawa autorskiego i monopoli intelektualnych.

15. Blog IPKat opublikowa? przeciek wewn?trznego projektu bia?ej ksi?gi Komisji Europejskiej w sprawie reformy polityki praw autorskich. Je?li wierzy? przeciekowi, Komisja zachowa?a si? bardzo konserwatywnie i poza d??eniem do rozja?niania prawa w kilku miejscach nie b?dzie podejmowa? pr?by jego reformy w najtrudniejszych miejscach. Wi?cej w komentarzu Paula Kellera na blogu projektu Communia.

16. Je?li chcecie dowiedzie? si? wi?cej o prawie do wizerunku polecamy ?wietny wpis Jarka G?ry na IPblog (kancelarii ?l?zak, Zapi?r i Wsp?lnicy)

Otwarta edukacja i kultura

1. Jest ju? dost?pny najnowszy Horizon Report o edukacji, a w nim (regularnie ju? od kilku lat) co raz wi?cej na temat otwartych zasob?w edukacyjnych, kt?re wed?ug autor?w raportu stanowi? jeden z kluczowych trend?w kszta?tuj?cych nowoczesn? edukacj?.

2. Po d?u?szej przerwie dwa bardzo ciekawe wpisy na blogu Clinta Lalonde, pierwszy to podsumowanie kolejnego booksprintu pisania podr?cznik?w jaki Clint wsp??organizowa?. To nie tylko relacja, ale r?wnie? bardzo du?o podpowiedzi dla tych kt?rzy chc? organizowa? podobne wydarzenia.

3. Na drugi rzut ciekawe spostrze?enia edukatora, kt?ry pisze sw?j pierwszy artyku? na Wikipedii.

4. Licencje Creative Commons wyt?umaczone prosto i specjalnie dla tych nauczycieli, kt?rzy zajmuj? si? uczeniem metod? odwr?conej lekcji.

5. School of open doczeka?a si? powa?nej zmiany (wygl?du i uk?adu tre?ci), teraz mo?na ?atwiej odnale?? interesuj?cy nas kurs czy program szkole? oraz materia?y. Pojawi?y si? r?wnie? nowe kursy o prawie autorskim oraz tworzeniu stron WWW powstaj?ce we wsp??pracy z Mozill?.

6. Kurs o otwartym prowadzeniu bada? na OER Research Hub r?wnie? przeszed? aktualizacj?, poza sprawdzeniem co nowogo mo?na pisa? do autor?w z uwagami i komentarzami o tym co jeszcze mo?na by usprawni? w kursie.

7. Je?li macie jakie? wolne zasoby finansowe i chcecie wesprze? otwarty projekt mo?ecie dorzuci? si? do powstania otwartego epodr?cznika teorii muzyki.

Otwarta nauka i dane

8. Fundacja Omidyara przygotowa?a raport o biznesowym potencjale otwartych danych, kt?ry skupia si? na ekonomiach 20 najbogatszych pa?stwo (tzw. G20). Raport opisuje nie tylko kwestie biznesowe, ale r?wnie? zwi?zane z transparentno?ci?, wp?ywem polityki otwartych danych na zatrudnienie czy polityk? fiskaln?.

9. Dlaczego nauka powinna by? otwarta? Wielu odpowiedzi dostarcza materia? (artyku? i audycja radiowa do ods?uchania i pobrania jako podcast) ameryka?skiego publicznego radia po?wi?cona otwartemu dost?powi do wynik?w bada? jako punktowi graniczeniu, kt?ry mo?e odmieni? nauk?.

10. OpenSource.com pisze za? o technologicznym zapleczu w najbardziej zaawansowanych czasopismach open access stosuj?cych pakiet otwartego oprogramowania Insight Toolkit.

Nowe otwarte zasoby

11. Dzi?ki wsp??pracy kilku narodowych instytucji kultury z Holandii powsta? ciekawy projekt prezentuj?cy wyb?r zasob?w z domeny publicznej po?wi?cony historii Kampanii Wschodnio-Indyjskiej. Serwis prezentuje map? po kt?rej mo?emy si? porusza? o poznawa? histori? Kampanii i archiwalia z kolekcji zaanga?owanych instytucji.

12. Muzeum Nowej Zelandii udost?pni?o 17 000 obiekt?w ze swojej kolekcji do domeny publicznej, a kolejne 14 000 do kt?rych nie posiadaj? pe?nych praw lub informacji o prawach na licencji CC BY-NC-ND.

Prawo

13. Ko?czymy artyku?em naukowym, kt?re mo?e wzbudzi? w Was troch? nadziei, je?li nie na lepsze prawo autorskie to przynajmniej nadziei, na to ?e naukowcy wiedz? jak podchodzi? do niego realistycznie, jak zwi?ksza? jego elastyczno?? i ogranicza? sformalizowanie, kt?re blokuje rozw?j kultury (i przedsi?biorczo?ci).

Zdj?cie: BCcampus_News na licencji CC BY-SA.

Otwarta edukacja i kultura

1. Lee Wilson z Education Business Blog zastanawia si? na tym jak otwarte zasoby edukacyjne mog? (i ju? to robi?), wsp??egzystowa? z p?atnymi zasobami.

2. Oer Research Hub przygotowuje specjalny tydzie? po?wi?cony otwartym podr?cznikom, b?d? posty go?cinne od tw?rc?w takich projekt?w oraz webinaria.

3. Nie tylko na dzie? ojca czyli szybki przegl?d mo?liwo?ci prezent?w na licencjach Creative Commons.

4. Otwarta edukacja to nie tylko prawo to r?wnie? praktyki, kt?re nie dotycz? licencjonowania zasob?w ale budowania wsp?lnie mi?dzy nauczycielami a uczniami i studentami kompetencji do uczenia si? za pomoc? eksperymentowania i odkrywania, a nie wy??cznie przyjmowania wiedzy na jego temat. Wa?nym elementem otwartej edukacji jest korzystanie z otwartego oprogramowania i z wolno?ci jakie ono daje, wi?cej na ten temat na Connected Learning.

5. W podobnym kierunku idzie r?wnie? edukacja zwi?zana z zaawansowan? nauk? programowania np. firma Trinket pr?buje tworzy? i animowa? nie tylko otwarty dost?p do materia??w edukacyjnych, ale r?wnie? wsp?lnych proces ich tworzenia i oceny taki jak dla otwartego kodu oprogramowania (kt?ry uczy tworzy?).

Otwarte zasoby

6. Kolejny serwis oferuj?cy przegl?d zasob?w z domeny publicznej Vintage Printable, oferuje ciekaw? kategoryzacj? i du?? wra?liwo?? kolorystyczn? od kuratora, kt?ry dobiera zasoby do kolekcji.

7. ?eby powstawa?y nowe zasoby i ?eby mo?na by?o z nich wygodnie korzysta? potrzebne s? inne zasoby… finansowe dlatego polecamy wam wsparcie serisu Freesound.org, kt?ry zbiera 4000 euro na utrzymanie. Od lat freesound.org jest najlepszym miejscem z nagraniami na wolnych licencjach d?wi?k?w i efekt?w d?wi?kowych, tak potrzebnych do tworzenia muzyki, ud?wi?kowiania film?w czy gier.

8. Kapela Isaac Delusion stworzy?a na potrzeby swojego ostatniego utworu generator teledysk?w z przypadkowych fragment?w wideo pochodz?cych z domeny publicznej. Archiwum wideo z prywatnej kolekcji Ricka Perlingera kt?re wykorzystali dost?pne jest na Archive.org

Otwarta nauka

9. Otwarte zasoby edukacyjne nowym paradygmatem dla bibliotek akademickich? Tak? tez? stawia Gary Price w artykule naukowym w najnowszym numerze Library Journal.

10. Open Access wkracza do najwi?kszych wydawnictw, o tym jak dzieje si? na w Wiley Publishing pisze jego wice-dyrektorka tego naukowego potentata na ich blogu.

Prawo

11. Skanowanie ca?ych ksi??ek mie?ci si? w dozwolonym u?ytku w prawie ameryka?skim. Tak orzek? ameryka?ski s? w sprawie mi?dzy Authors Guild v. HathiTrust. Wi?cej o sprawie na stronach EFF.

12. Sprawdzanie czy dany utw?r jest ju? w domenie publicznej w USA jest wyj?tkowo skomplikowane, aby w tym pom?c Samuel Clinic na Uniwersytecie Berkeley zaktualizowa?o schemat tego procesu.

Inne

13. Producent elektrycznych luksusowych samochod?w Tesla Motors postanowi? otworzy? posiadane przez siebie patenty aby animowa? powstawanie us?ug i nowych produkt?w w segmencie elektrycznej motoryzacji. Na ?amach Electronic Fronteir Foundation mo?cie przeczyta? jak ten ruch bardzo r??ni si? do innych du?ych firm, kt?re od lat raczej walcz? “na patenty” ni? je otwieraj?.

Za nami dziewi?te urodziny Creative Commons Polska i trzecia edycja rakiet otwarto?ci, nagr?d kt?re CC Polska wr?cza projektom i osobom realizuj?cym otwarto?? w swojej pracy i dzia?aniach. W tym roku rakiety trafi?y do r?k Open Street Map Polska i UMP-pl (nagrodzone razem) oraz Marii Adamiec, koordynatorka Akademii Orange w Fundacji Orange za ca?okszta?t jej pracy na rzecz wspierania otwartych projekt?w w Polsce.

Podczas tegorocznych urodzin prezentowa?y si? r?wnie? nowe projekty o du?ej dozie otwarto?ci: portal bibliotekarski Labib, Stowarzyszenie z siedzib? w Warszawie, Inicjatywa Otwieracz (inicjatywa studencka dzia?aj?ca na rzecz otwartego dost?pu do nauki) oraz EduAkcja. W ramach atrakcji odtwarzali?my do fotografii klasyczne dzie?a malarskie znajduj?ce si? ju? w domenie publicznej. Z okazji urodzin przygotowana zosta?a r?wnie? po raz czwarty specjalna koszulka Creative Commons Polska? w limitowanej edycji.

Nie spos?b kr?tko podsumowa? dziewi?ciu lat od startu Creative Commons Polska, z pewno?ci? jednak ka?dego roku jeste?my zaskoczeni jak ilo?ci? nowych otwartych projekt?w w Polsce. Ju? teraz zapraszamy na okr?g?e, dziesi?te urodziny za rok.

Otwarta edukacja i kultura

1. Zn?w zaczynamy od darmowego elementarza Ministerstwa Edukacji Narodowej, kt?ry wywo?uje wi?cej kontrowersji ni? powie?ci historyczne o powojennej Polsce. Najpierw MEN wycofa? si? z wolnej licencji dla pierwszej cz??ci podr?cznika mimo wsparcia merytorycznego i prawnego jakie otrzymuje od Koalicji Otwartej Edukacji. Pod koniec tygodnia pracownicy wydawnictwa WSiP opublikowali dramatyczny w brzmieniu list, w kt?rym za wysokie ceny podr?cznik?w obwiniaj? sam MEN, kt?ry teraz rzekomo jednym podr?cznikiem ma spowodowa? masowe zwolnienia. Niestety, wi?kszo?? w?tpliwo?ci i problem?w rozwi?za? mo?e jedynie lepsza komunikacja Ministerstwa.

2. Po serii dotycz?cej bibliotek serwis OpenSource.com bierze teraz na celownik otwart? edukacje i b?dzie publikowa? seri? specjalnych materia??w na ten temat, z pewno?ci? szukaj?c po??cze? z wolnym i otwartym oprogramowaniem.

3. Paul Stacey pisze na swoim blogu o konieczno?ci systemowego podej?cia do innowacji w otwartych zasobach. Paul zwraca uwag? na zmian? jaka dokona?a si? w ci?gu ostatnich kilkunastu lat, kiedy to indywidualnie tworzone otwarte zasoby w edukacji i kulturze staj? si? mniejsz? cz??ci?, a znacznie wi?cej tworzonych jest w ramach r??nych projekt?w i instytucji. Takie skomplikowanie i rozproszenie wymaga co raz lepszego zarz?dzania procesem tworzenia i wydawania zasob?w np. opartego o modele stosowane w projektach tworzenia oprogramowania.

4. Schema.org to wsp?lny projekt producent?w wyszukiwarek Google, Bing, Yahoo i Yandex, kt?rego celem jest precyzyjniejsze rozpoznawanie wa?nych informacji w stronach internetowych jak o autorze czy wydawcy, to za? ma pos?u?y? lepszemu dobieraniu wynik?w wyszukiwania. Projekt ten niesie ze sob? r?wnie? ogromne nadzieje dla usprawnienia edukacji w sieci czym zajmuje si? grupa LRMI (Learning Resource Metadata Initiative). Wi?cej o schema.org i LRMI mo?ecie przeczyta? w nowym materiale przegl?dowym na ich temat od CETIS.

5. Zanim jednak popularne wyszukiwarki b?d? sobie tak sprawnie radzi? z materia?ami edukacyjnymi polecamy przegl?d wyszukiwarek otwartych zasob?w edukacyjnych. Warto zapisa? sobie te linki.

6. OER Reserch Hub przygotowa?o a? trzy materia?y o praktykach stosuj?cych w bardzo zaawansowany spos?b otwarte zasoby edukacyjne w swojej pracy. Mo?ecie dowiedzie? si? jak pracuj? z nimi: fizyk David Weaver, geolo?ka Sian Proctor i matematyk James Sous.

7. Remix Game – gra o ??czeniu ze sob? otwartych i wolnych licencji w wersji, autor David Willey zaprasza do testowania i zg?aszania uwag.

Otwarta nauka

8. Czym jest otwarta nauka? Prosty ekspeeryment z pr?b? spo?eczno?ciowego zdefiniowana tego poj?cia na twitterze przeprowadzi? Jeff Hollister@jhollist, a jego wyniki zestawi? na stronie storify.

9. Je?li interesuj? Was MOOC-i, ale nie tylko ze wzgl?du na mod? na nie co na bardzo du?? ilo?? danych jakie przy okazji organizacji takich kurs?w zbieraj? uniwersytety (i jak te dane mo?na wykorzysta? do usprawniania edukacji) to zajrzyjcie na blog e-literate, kt?ry opisuje niedawne udost?pnienie przez MITx du?ego zestawu danych o swoich sieciowych studentach.

Prawo

11. Text and data mining i w?tpliwo?ci prawne jakie za sob? poci?ga ten trudny do przet?umaczenia na j?zyk polski termin.

12. Europos?anka Partii Pirat?w z Niemiec Julia Reda szuka osoby na stanowisko doradcy/czyni ds. prawa autorskiego.

Inne

13. W Rzeczpospolitej wywiad z odchodz?cym niebawem do Europarlamentu ministrem kultury Bogdanem Zdrojewskim, w kt?rym to minister stwierdza, ?e w Polsce obwinia za s?ab? odp?atn? partycypacj? w kulturze zbyt du?? akceptacj? dla piractwa (nigdy nie do ko?ca wiemy co kto? ma na my?li m?wi? o piractwie…).

Otwarta edukacja i kultura

1. Gazeta Prawna i Gazeta Wyborcza pisz? o tym co si? dzieje w Cyfrowej Szkole i projekcie e-podr?cznik?w (troch? odsuni?tych w cie? ilo?ci? wiadomo?ci na temat darmowego elementarza. W czerwcu PCSS (Pozna?skie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe), kt?re tworzy platform? dla epodr?cznik?w ma zaprezentowa? aplikacje mobilne dla otwartych zasob?w Cyfrowej Szko?y.

2. Tymczasem w pi?tek 30.05 sejm uchwali? nowel? ustawy o o?wiacie, w ramach kt?rej przyj?to ?e? od wrze?nia 2014 r. pierwszoklasi?ci b?d? korzysta? z bezp?atnych podr?cznik?w, a od 2017 r. wszyscy uczniowie podstaw?wek i gimnazj?w. Odrzucono poprawki maj?ce wprowadza? darmowe podr?czniki do szk?? ponadgimnazjalnych oraz do przedmiot?w nie obowi?zkowych: etyki i religii. Pozostaje teraz pilnowa? szczeg???w nowelizacji aby zapewni? tym podr?cznikom otwarto??. Zainteresowanym szczeg??owymi dyskusjami pos??w i pos?anek na temat darmowego podr?cznika polecamy stenogramy.

3. Na blogu Clinta Lalonde, nauczyciela organizuj?cego book-sprinty pisania podr?cznik?w szkolnych post i infografika o tym jak przygotowa? si? i co warto przedyskutowa? w zespole autor?w przed organizacj? maratonu pisania.

4. Fundacja Saylor.org przygotowa?a po jednym z popularniejszych otwartych kurs?w jakie oferowa?a? (na temat in?ynierii system?w, przygotowany w partnerstwie z NASA) ciekaw? analiz? na temat os?b uczestnicz?cych w nim. Tre?? kursu oczywi?cie dost?pna jest nie tylko nadal w sieci dla ch?tnych, ale r?wnie? ca?a jego tre?? zosta?a przekazana do domeny publicznej.

5. Dr. Rory McGreal, z UNESCO i Commonwealth of Learning przygotowa? seri? prostych i kr?tkich edukacyjnych wideo t?umacz?cych najwa?niejsze zagadnienia zwi?zane z otwartymi zasobami edukacyjnymi, od licencjonowania, prawa autorskiego, przez technologie mobilne, zwi?zek otwartych zasob?w z nowymi technologiami, ??czenie zasob?w…

6. O tydzie? (do 6 czerwca) zosta? przed?u?ony nab?r do Open Humanities Awards, organizowanego przez Open Knowledge Foundations konkursu wspieraj?ce najciekawsze, innowacyjne projekty wykorzystuj?ce otwarte zasoby, otwarte dane i otwarte oprogramowanie w badaniach i nauczaniu humanistyki.

Nowo?ci na CC i?w domenie publicznej

7. Tym razem nie zas?b, a proste, alternatywne narz?dzie do wyszukiwania grafik z Wikimedia Commons (czyli wy??cznie na wolnych licencjach lub z domeny publicznej) Can We Image.

Otwarta nauka (i otwarte dane)

8. ?“Czas potraktowa? to powa?nie” -? wywiad wideo serwisu Otwarta Nauka z prof. Stevanem Harnadem o otwartym dost?pie do nauki i obawach naukowc?w przed nim.

9. Doroty Bishop na blogu London School of Economics pisze dlaczego otwarte dane (Open Data) s? bardzo wa?ne dla nauki, cho? wielu naukowc?w obawia si? publikowania i ew. znalezienie b??d?w w ich badaniach (korzy?? z odnalezienia b??du wydaje si? oczywista, ale wi?kszo?ci kojarzy si? ze wstydem pope?nienia i nie zauwa?enia lub zignorowania).

10. Otwarte dane (zw?aszcza rz?dowe) to jednak te? masa innych problem?w. Jed Miller na ?amach Guardiana pisze o trudno?ciach i problemach jakie mog? wynikn?? dla transparentno?ci z operowania co raz wi?ksza ilo?ci? danych publikowanych w niedost?pnych formatach i w nieuporz?dkowany spos?b.

11. Chiny s? na szybkiej drodze do masowego wdro?enia otwartego dost?pu dla finansowanych publicznie wynik?w bada?. W maju Chi?ska Akademia Nauk oraz Narodowa Fundacja Nauki og?osi?y, ?e wszystkie finansowane przez nie badania musz? by? dost?pne w otwartym dost?pie w ci?gu roku od publikacji.

Inne wiadomo?ci o otwarto?ci

12. Alek Tarkowski na blogu Kultura 2.0 wyja?nia na czym polega b??d uto?samiania publikowania w otwartym dost?pie (i szerzej dzielenia si? wiedz? np. eksperck?) z brakiem modelu biznesowego i mo?liwo?ci zarabiania na tym.

13. Case aginst sharing to ciekawy artyku? (i kr?tki komiks) pokazuj?cy jak poj?cie ekonomi daru (czy dzielenia si?) w niekt?rych przypadkach s?u?y tylko lepszemu nazywania nowszych form sprzeda?y zasob?w jak np. us?ugi Airbnb i Uber.

Grafika, fragment infografiki Rules of Textbook Development, aut. Clint Lalonde, lic. CC BY 4.0.